στόμα

τό

1) рот; уста (поэт. уст. ); 2) пасть; зев; 3) рот, едок;

έχει να θρέψει δέκα στόματα — у него на иждивении десять ртов;

4) отверстие;

вход, выход, устье (реки; тж. шахты и т. п.);

στόμα πηγαδιού — отверстие колодца;

στόμα λιμένος — вход в порт;

στόμα πόταμου — устье реки;

στόμα έλκους (τραύματος) — края язвы (раны);

5) остриё (ножа);

6) воен. дуло; жерло;

στόμα πυροβόλου — жерло орудия;

7) бот. устьица;

§ αισχρό ( — или απύλωτο, άσχημο) στόμα — сквернослов;

γλυκό στόμα — сладкоречивый человек;

του βουλώνω ( — или κλείνω) το στόμα прям. , перен. — зажимать, затыкать кому-л. рот;

ανοίγω το στόμα — открывать рот;

решиться говорить;

λέει ό, τι τοδρχεται στο στόμα — он говорит, что попало, что придёт ему в голову;

δεν βάζω στο στόμα μου — не брать в рот чего-л.;

από στόμα σε στόμα — из уст в уста;

τον εχουν στο στόμα — быть у всех на устах;

μένω μ' ανοιχτό το στόμα — остаться с открытым ртом (от удивления);

στέκομαι ( — или στέκω) μ' ανοιχτό το στόμα — стоять разинув рот;

δεν τολμώ ν' ανοίξω το στόμα μου — не сметь рта раскрыть;

έχω ένα στόμα — а) обладать даром речи; — б) быть сквернословом;

βάζω κάποιον στο στόμα μου — говорить о ком-л. с осуждением, зло;

злословить на чеи-л. счёт;

βγάζω τινά από το στόμα μου — перестать злословить о ком-л.;

μπαίτω στο στόμα κάποιου попасть кому-л. на язычок, стать объектом чьего-л. злословия;

βγαίνω από το στόμα τινός перестать быть объектом злословия;

μ' ενα στόμα — единогласно;

απ' το στόμα μου το πήρες — предвосхитить чьй-л. слова;

από το στόμα σου και στού θεού τ' αυτί — твоими устами да мед пить;

τα λέμε στόμα με στόμα — говорить конфиденциально, доверительно (с кем-л.);

την έχω τη λέξη στο στόμα μου — это слово вертится у меня на языке;

από στόματος — наизусть;

εν ενί στόματι — единодушно, единогласно